Dit doet de forensisch arts

In televisieseries en films zien we de forensisch arts vaak voorbij komen als er sprake is van een misdrijf. Ook in onderstaande situaties worden de forensisch artsen ingeschakeld. Onze artsen zijn 24/7 bereikbaar via 020-555 5555 GGD Hollands Noorden werkt hierin samen met GGD Amsterdam voor de hele regio Noord-Holland, exclusief Gooi en Vechtstreek.

Arrestantenzorg

  • Eén van de belangrijkste taken van het werk van een forensisch arts is de zorg voor mensen die gearresteerd zijn. Zodra iemand in een politiecel zit, neemt de forensisch arts de taken van de huisarts over. Soms schakelt de politie een arts in, maar de gearresteerde kan ook zelf vragen om de forensisch arts.
  • De politie schakelt de forensisch arts in als een medische beoordeling nodig is. Bijvoorbeeld als de politie vermoedt dat de arrestant onder invloed is van alcohol en/of drugs of als bekend is dat de arrestant een ziekte heeft, waarvoor behandeling met medicijnen noodzakelijk is.
  • In sommige gevallen verwijst de forensisch arts een arrestant door naar een ziekenhuis of naar de crisisdienst van de GGZ. Dit is op grond van de medische toestand van de arrestant. Iemand kan bijvoorbeeld verslaafd, gewond, suïcidaal of psychotisch zijn. Personen die onbegrepen gedrag vertonen, kunnen een gevaar zijn voor zichzelf en voor anderen. De politie kan deze mensen uit veiligheidsoverwegingen meenemen.
  • Op verzoek van de politie onderzoekt onze forensische arts personen met onbegrepen gedrag. De arts beoordeelt de situatie en regelt waar nodig verdere psychiatrische of andere noodzakelijke hulp.

Lijkschouw

De forensisch artsen van GGD Hollands Noorden zijn benoemd als gemeentelijk lijkschouwers. Bij overlijden door een niet natuurlijke oorzaak, zoals ongevallen, zelfdoding of een vermoedelijke misdrijf, schakelt de politie de forensisch arts in. Als huisartsen of specialisten twijfelen of hun patiënt een natuurlijke dood is gestorven, dan wordt ook contact opgenomen met de forensisch arts om de situatie te bespreken. De forensisch arts neemt dan eventueel de lijkschouw over.

  • Er zijn toenemende mogelijkheden voor postmortale diagnostiek: postmortale toxicologie (bloed en urine).
  • Ook kunnen de artsen eventuele zwangerschap controleren (via de urine).
  • In overleg met de politie kan postmortale radiologie en sectie worden ingezet.
  • Er kan advies worden gegeven over en/of een obductie in gang worden gezet.
  • Bij overleden kinderen kan extra onderzoek worden verricht in overleg met nabestaanden en de kinderarts van het Amsterdam UMC.

Euthanasie

De forensisch arts is als gemeentelijk lijkschouwer betrokken bij euthanasie. De forensisch arts gaat na of de euthanasie volgens de zorgvuldigheidseisen is uitgevoerd. De forensisch arts bespreekt de situatie met de uitvoerend huisarts/specialist en neemt de vereiste papieren in ontvangst.
Alle behandelend artsen zijn verplicht elk overlijden van een minderjarige te melden bij de forensisch arts. Als er sprake is van een onverklaard onverwacht overlijden, dan kan er nader onderzoek plaatsvinden naar de doodsoorzaak.

Afname van bloed

Als iemand wordt aangehouden voor rijden onder invloed van alcohol of drugs, dan wordt de forensisch arts soms gevraagd om bloed af te nemen. Op deze manier kan er bepaald worden hoeveel alcohol, drugs of medicijnen er in het bloed zitten. Ook bij geweldplegers kan bloed worden afgenomen om te onderzoeken of er alcohol of drugs in het spel waren ten tijde van het incident.

Afname lichaamsmateriaal

Vaak wordt DNA-onderzoek gedaan bij slachtoffers en verdachten, bij zeden- en/of andere geweldsmisdrijven. Tijdens een forensisch medisch onderzoek na een zedenmisdrijf wordt door de forensische arts lichaamsmateriaal afgenomen voor verder DNA-onderzoek. Ook wordt referentie-onderzoek gedaan om het DNA-patroon van een slachtoffer of verdachte vast te stellen. Hiervoor zijn drie manieren om lichaamsmateriaal in het kader van referentie DNA-onderzoek af te nemen: wangslijmvlies, bloed en haarwortel. Afhankelijk van de situatie wordt in dit geval DNA afgenomen door politie of door de forensisch arts.

Doet iemand aangifte van een zedenmisdrijf bij de politie? Of meldt iemand zich via bij het Centrum Seksueel Geweld (CSG)? Dan wordt met de betrokkene het belang van forensisch medisch onderzoek besproken. Als de betrokkene aangifte doet en instemt met een forensisch medisch onderzoek, dan doet de forensisch arts dit zo snel mogelijk, samen met de forensische opsporing van de politie. Tijdens dit forensisch medisch onderzoek worden lichaamsbemonsteringen gedaan, zodat gekeken kan worden of sporen van een eventuele dader kunnen worden veilig gesteld.

Letselonderzoek

De forensisch arts verricht voor de letselbeschrijving een gericht lichamelijk onderzoek. Dit kan ter plaatse of tijdens het Letselspreekuur. Er wordt speciale aandacht besteed aan zichtbaar en onzichtbaar letsel. Soms gebeurt dit bij het slachtoffer van het misdrijf, soms bij de verdachte. Het onderzoek kan direct gebeuren, maar ook als een betrokkene pas enige tijd na het opgelopen letsel aangifte doet en er van het letsel (bijna) niets meer te zien is, kan er nog een beroep op de forensisch arts worden gedaan. Op basis van medische informatie die de forensisch arts inwint bij de behandelaar, wordt een letselrapportage gemaakt, eventueel voor de rechtbank.

Forensische Medische Expertise bij kinderen en kwetsbaren (FMEKK)

De forensisch artsen kunnen advies geven bij huiselijk geweld en kindermishandeling. Zo kan Veilig Thuis, de huisarts of kinderarts vragen hoe letsel of blauwe plekken toegebracht zouden kunnen zijn. Bijvoorbeeld door vallen, stoten of door slaan. De forensisch artsen leggen zichtbare letsels op de juiste manier en zorgvuldig vast.